Je kan pas bezwaar aantekenen tegen een besluit als er daadwerkelijk een voor bezwaar vatbaar besluit van de overheid ligt. En je moet belanghebbende zijn; dus het besluit moet je individueel raken. De overheid kent vele bestuursorganen zoals de gemeente, de provincie, een uitkeringsinstantie, een waterschap e.d. Niet iedere brief is een besluit. Indien onderaan de brief duidelijk is vermeld dat je binnen 6 weken bezwaar kan aantekenen dan heb je met een besluit te maken.

Niet tegen alle besluiten kan je bezwaarschrift indienen

Een besluit moet gericht schriftelijk zijn op een rechtsgevolg, het moet een rechtshandeling van de overheid zijn. Bij een vergunning die je aanvraagt is dat het geval; de verstrekte vergunning is een besluit. De beslissing op aanvraag subsidie is dat ook. Of een besluit waarbij dwangsom wordt opgelegd als je niet binnen 3 maanden een overtreding beëindigt. Of een besluit van de gemeente waarbij een bestuurlijke boete wordt opgelegd wegens illegale verhuur via Airbnb. Met deze besluiten veroorzaakt een bestuursorgaan een (rechts)gevolg dat een of meer personen raakt, dat heet rechtsgevolg. En als je individueel door zo’n besluit in je belang bent getroffen ben je belanghebbende en kan je bezwaar maken tegen het besluit.

Besluit van algemene strekking

Als een besluit algemeen is en beleid betreft dat is het niet vatbaar voor bezwaar. Bijvoorbeeld een besluit om de winkeltijdenverordening aan te passen of de algemene politieverordening (APV). Of een algemeen straatverbod of bevel niet op 1 persoon gericht. Dergelijke besluiten betreffen dus niet een concreet geval, maar richt richt tot een groep of de burgers in het algemeen. Ook een besluit van algemene strekking kan onzorgvuldig zijn. Als het bestuursorgaan zo’n onzorgvuldig besluit niet intrekt kan in kort geding geprobeerd worden het besluit onverbindend te laten verklaren, of de verordening in het specifieke geval buiten toepassing te laten. De voorzieningenrechter kan het bestuur ook gelasten het besluit in te trekken, niet uit te voeren of op te schorten.

Uitlokken van besluit dat voor bezwaar vatbaar is

Soms kan je een besluit uitlokken. met als doel er vervolgens bezwaar tegen te maken en aldus een bestuursrechtelijke procedure te beginnen. Zodra je een bezwaarschrift hebt ingediend of je advocaat dat heeft gedaan kan de advocaat ook een voorlopige voorziening vorderen bij de bestuursrechter als sprake is van een spoedeisende situatie. zo kun je bijvoorbeeld een schadebesluit uitlokken. Ook als het bestuursorgaan dat weigert kun je daarover procederen; de bestuursrechter is bevoegd schadevergoeding  toe te kennen tot EUR 25.000 wegens onrechtmatig handelen van de betreffende overheidsinstelling.

Besluit of vergunning van rechtswege

Een (eenvoudige) aanvraag voor een omgevingsvergunning (vergunning o.g.v de Wabo), zoals bouwen, kappen en slopen, volgen een reguliere procedure. De beslistermijn voor een omgevingsvergunning is 8 weken, gerekend vanaf de ontvangstdatum van de aanvraag. Deze beslistermijn kan eenmalig met 6 weken verlengd worden. Wanneer het de gemeente niet lukt om binnen deze termijn een beslissing op de aanvraag voor de vergunning te nemen, wordt de vergunning van rechtswege verleend. Ook bij andere besluiten dan een vergunning kan een besluit van rechtswege ontstaan. Het kan zijn dat de algemene beslistermijn van 6 maanden geldt, of een termijn ingevolge een andere regeling.  Vraag dat gerust aan mij wat dan hangt van de toepasselijke regelgeving af.

Aankondiging besluit en zienswijze indienen

Soms wordt een besluit aangekondigde en kunnen  belanghebbende een zienswijze indienen. Bijvoorbeeld bij wijziging of vaststelling van een bestemmingsplan. Zolang het ontwerp-bestemmingsplan ter inzage ligt kan schriftelijke een zienswijze ingediend worden. Dat is belangrijk om te doen omdat je alleen in beroep kan bij de raad van State tegen het vastgestelde bestemmingsplan als je een zienswijze hebt ingediend. Ik stel regelmatig voor klanten een zienswijze op. Een bestemmingsplan heeft allerlei formeel technische (wettelijke) eisen waar aan getoetst moet worden. Een advocaat weet waar bij een bestemmingsplan de schoen kan wringen.

Voornemen tot oplegging bestuurlijk boete

Ook een bestuurlijke boete of last onder dwangsom wordt schriftelijk aangekondigd door de overheid. Tegen dat voornemen tot handhaving kan een zienswijze ingediend worden. Dat is zinvol om te doen. De zienswijze is bedoeld om een andere visie te geven dat het bestuur op dat moment heeft. En fouten en onvolledigheden onder de aandacht van de afdeling handhaving te brengen. Het lukt af en toe om de overheid op andere gedachten te brengen. De zienswijze kan ook mondeling gegeven worden en dat kan soms ook (tactisch) nuttig zijn.