Ook een woonboot is vogelvrij verklaard door de Gemeente Amsterdam. Verhuur aan toeristen is beperkt tot 60 dagen en aan maximaal 4 personen. Met een dwangsom probeert de gemeente verhuurders te straffen. Maar de rechtbank komt de woonbooteigenaren (deels) te hulp als de gemeente probeert een verbeurde dwangsom te incasseren.

Beleid gemeente voor verhuur toeristen

De gemeente probeert verhuur aan toeristen te beteugelen met beleidsregels (die ook regelmatig worden gewijzigd).  Die regels zijn wat mij betreft omstreden omdat ze onevenredige inbreuk op je eigendomsrecht maken. Onder meer gelden deze regels voor verhuur aan toeristen:

– de verhuurder is tevens hoofdbewoner van de woonboot en staat als zodanig ingeschreven bij de gemeentelijke basisadministratie; (1)
– de vakantieverhuur bedraagt maximaal 60 dagen per jaar; (2)
– de verhuur is incidenteel; er is geen sprake van structurele, bedrijfsmatige verhuur; (3)
– over de inkomsten wordt toeristenbelasting betaald; (4)
– de woonboot wordt niet aan meer dan vier personen tegelijkertijd verhuurd; (5)
– de woonboot voldoet aan de geldende brandveiligheidseisen; (6)
– de huurders en/of gasten die op de woonboot verblijven, veroorzaken geen overlast. (7)

Strenge eisen aan handhaving van beleid verhuur toeristen

Als de woonbooteigenaar niet woont op zijn woonark dan hoeft deze nog niet ingeschreven te zijn in de gemeentelijke basisadministratie (BRP) vindt de rechter. Met feiten en omstandigheden kan aannemelijk gemaakt worden dat het adres toch feitelijk bewoond wordt. In dat geval ligt de bewijslast bij degene die stelt dat hij op de woonboot woont.

Niet iedere beleidsregel verhuur relevant bij handhaving toeristenverhuur

Ook de voorwaarden onder (4), (5), (6) en (7) kan de gemeente niet gebruiken bij de beoordeling of een woonboot in strijd met het bestemmingsplan wordt gebruikt, dus anders dan hoofdzakelijk als woonverblijf. Zo kan aan het niet betalen van toeristenbelasting naar het oordeel van de rechtbank niet de conclusie worden verbonden dat er niemand op een woonboot woont.

Bewijs van overtreding last onder dwangsom

De woonbooteigenaar bestrijdt dat hij een dwangsom heeft verbeurd. Ten tijde van de geconstateerde ‘overtreding’ op de woonboot stonden de eigenaren daar ook ingeschreven in de Brp. en zij exploiteren de woonboot als b&b conform de beleidsregels.  Aan de last onder dwangsom ten grondslag heeft gelegd dat er niemand op de woonboot woont (voorwaarde (1)) en dat er in totaal te veel toeristen op de woonboot aanwezig waren. Op de gemeente rust de bewijslast dat de eigenaar niet zijn hoofdverblijf op de woonark heeft.

Gemeente slaagt niet in bewijslast overtreding dwangsombesluit

De gemeente heeft volgens de rechter niet bewezen dat de eigenaar er niet woont. Nu het algemeen bestuur niet heeft bestreden dat deze ten tijde van de constateringen op 25 oktober 2017 het grootste gedeelte van de woonboot bewoonde, en heeft de gemeente niet aangetoond dat de woonboot op dat moment anders dan hoofdzakelijk als woonverblijf werd gebruikt. De eigenaar heeft dan ook niet van rechtswege een dwangsom verbeurd en het algemeen bestuur was dan ook niet bevoegd om een dwangsom van in te vorderen. Het invorderingsbesluit van de gemeente wordt door de rechtbank herroepen.

Verhuur aan toeristen van 60 dagen naar 30 dagen

Jammer dat de rechter niet kritischer tegenover het beleid inzake verhuur staat. Waar haalt de gemeente de termijn van 60 dagen vandaan bijvoorbeeld? Die inmiddels is teruggeschroefd tot 30 dagen. Is deze inbreuk op verdergaande eigendomsrecht van de woonboot eigenaar gerechtvaardigd? Die vraag zal mogelijk aan het Europees Hof voorgelegd moeten worden, die kan oordelen of dit een inbreuk is op artikel 1 Eerste Protocol.